Yurt içi ya da yurt dışı fark etmeksizin, bir akademik başvuru sürecine girdiğinizde karşılaşacağınız ilk belgelerden biri “transkript”tir. Özellikle üniversite başvurularında, yüksek lisans ya da doktora programlarına kabul aşamasında ya da yatay/dikey geçiş işlemlerinde “Transkript” belgesi neredeyse her zaman zorunlu tutulur. Peki, transkript nedir, nasıl ve nereden alınır? Hangi durumlarda orijinal ya da İngilizce transkript gerekir? Hepsini bu yazıda detaylı şekilde ele alıyoruz.
İçerik İndexi
Transkript Nedir?
Transkript; bir öğrencinin öğrenim hayatı boyunca aldığı dersleri, bu derslerin kredilerini, dönemlere göre aldığı notları ve genel akademik başarı durumunu gösteren resmi bir belgedir. Kısacası, üniversitedeki “karne” niteliğindedir. Transkript belgesi, öğrencinin akademik geçmişi hakkında detaylı bilgi sunar ve birçok resmi işlemde referans belge olarak kullanılır.
Transkriptin İçeriğinde Neler Bulunur?
- Bir transkript belgesinde genellikle aşağıdaki bilgiler yer alır:
- Öğrencinin adı, soyadı, öğrenci numarası
- Okuduğu bölüm ve fakülte
- Başlangıç ve bitiş yılları (devam edenler için mevcut eğitim durumu)
- Her dönem aldığı derslerin isimleri
- Derslerin kredileri (AKTS ve/veya yerel kredi)
- Harf notları (AA, BA, BB vb.)
- Not ortalamaları (dönemsel ve genel GPA)
- Belgenin hazırlandığı tarih ve üniversitenin resmi mühür veya barkodu
Bazı üniversiteler transkriptin altında not sistemini açıklayan bir bölüm de ekler. Bu bölüm, özellikle yurt dışındaki kurumların notları daha iyi anlayabilmesi açısından önemlidir.
Transkript Hangi Durumlarda Gerekli Olur?
Transkript, pek çok akademik ve idari işlemde gerekli olabilir. İşte transkriptin en çok istendiği durumlar:
- Yurt içi yüksek lisans ve doktora başvuruları
- Yurt dışı üniversite başvuruları
- Yatay veya dikey geçiş başvuruları
- Erasmus ve öğrenci değişim programlarına katılım
- Mezuniyet sonrası denklik başvuruları (YÖK denkliği gibi)
- Burs başvuruları
- İş başvuruları (özellikle akademik veya kurumsal firmalarda)
Bu gibi süreçlerde transkript belgesinin eksiksiz ve doğru hazırlanmış olması çok önemlidir.

Transkript Nasıl Alınır?
Transkript almak için izlenmesi gereken adımlar genellikle üniversiteden üniversiteye küçük farklılıklar gösterse de genel olarak şu şekildedir:
- Öğrenci İşlerine BaşvuruEn yaygın yöntem, üniversitenin öğrenci işleri birimine şahsen ya da online olarak başvuru yapmaktır. Çoğu üniversite, e-Devlet ya da kendi öğrenci bilgi sistemi (OBS) üzerinden transkript talep edilmesine olanak tanır.Adımlar:
Öğrenci bilgi sisteminize (OBS) giriş yapın.
“Belge Talepleri” ya da “Transkript Talebi” menüsüne girin.
Türkçe ve/veya İngilizce belge seçeneğini seçin.
Belgenin dijital mi yoksa kağıt formatında mı hazırlanacağını seçin.
Onaylayarak talebinizi gönderin.
Bazı üniversiteler, belgeyi dijital olarak PDF formatında birkaç gün içinde sisteminize yüklerken; bazıları ise kağıda basılı belgeyi öğrenci işleri ofisinden teslim almanızı ister.
- e-Devlet Üzerinden Transkript AlmakBirçok devlet üniversitesi, transkript belgesini e-Devlet üzerinden de sunmaktadır. Ancak her üniversitenin bu sistemi aktif olarak kullanmadığını bilmekte fayda var.Adımlar:
www.turkiye.gov.tr adresine giriş yapın.
“Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı” başlığı altında “Transkript Belgesi Sorgulama” seçeneğini seçin.
Erişime açık olan üniversiteler için belgenizi anında PDF olarak indirebilirsiniz.
E-Devlet üzerinden alınan transkriptler, barkodlu ve resmi belge niteliğindedir.
- Mezun Öğrenciler İçin Transkript TalebiMezun olduktan sonra da transkript alabilirsiniz. Bunun için mezun olduğunuz üniversitenin öğrenci işleri ya da mezunlar ofisiyle iletişime geçmeniz yeterlidir. Bazı üniversiteler, mezunlar için online belge talep sistemleri de sunar.Eğer farklı şehir ya da ülkedeyseniz, transkript belgenizin posta yoluyla gönderilmesini de talep edebilirsiniz.
İngilizce Transkript Gerekli mi?
Eğer yurt dışındaki bir üniversiteye başvuruyorsanız, İngilizce transkript neredeyse her zaman zorunludur. Bazı üniversiteler hem Türkçe hem İngilizce transkript hazırlarken, bazıları yalnızca Türkçe sunar ve çeviri işlemi öğrenciden beklenir.
İngilizce Transkript Nasıl Alınır?
Üniversitenizin öğrenci bilgi sistemi üzerinden “İngilizce Transkript” seçeneğini seçerek başvuru yapabilirsiniz.
Üniversiteniz İngilizce transkript sunmuyorsa, yeminli tercüme bürosu aracılığıyla resmi çeviri yaptırmanız gerekir.
Noter onayı ya da apostil gibi ek onaylar da bazı ülkeler tarafından istenebilir.
Transkript Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Transkript belgesinin doğru ve resmi formatta hazırlanması çok önemlidir. Aksi takdirde, başvurularınız reddedilebilir. İşte dikkat etmeniz gereken bazı kritik noktalar:
- Belge güncel mi?
Tüm dersleriniz ve notlarınız eksiksiz şekilde görünmeli.
- Harf notları ve kredi bilgileri eksiksiz mi?
Alınan derslerin isimleri ile krediler doğru yazılmalı.
- Resmi mühür ya da barkod var mı?
Belge resmi olmadığı sürece başvurularda geçerli sayılmaz.
- Dil tercihi doğru mu?
Yurt dışı başvuruları için İngilizce transkript talep edildiğinden emin olun.
- PDF formatındaki belgeler doğrulanabilir mi?
E-Devlet ya da üniversite sistemi üzerinden alınan belgelerde doğrulama kodu/barkod bulunmalıdır.
Transkript Belgesi Ne Kadar Sürede Alınır?
e-Devlet veya dijital sistem üzerinden: Anında ya da 1-2 iş günü içinde.
Kağıt formatında belge: 3-7 iş günü içinde hazırlanabilir.
Yeminli tercüme ve noter onayı: 1-3 gün sürebilir.
Başvurularınızdan önce bu süreleri mutlaka göz önünde bulundurun.
Transkript Belgesinde Hata Olursa Ne Yapılmalı?
Bazen transkript belgelerinde ders adı yanlış yazılabilir, notlar eksik olabilir veya kredi değerleri hatalı girilebilir. Bu tür durumlarda:
Üniversitenizin öğrenci işleri birimine yazılı olarak başvuruda bulunun.
Hatalı transkripti ve doğru bilgileri gösteren destekleyici belgeleri sunun.
Düzeltme süreci genellikle 3-5 iş günü içinde sonuçlanır.
Bazen transkript belgelerinde ders adı yanlış yazılabilir, notlar eksik olabilir veya kredi değerleri hatalı girilebilir. Bu tür durumlarda:
Üniversitenizin öğrenci işleri birimine yazılı olarak başvuruda bulunun.
Hatalı transkripti ve doğru bilgileri gösteren destekleyici belgeleri sunun.
Düzeltme süreci genellikle 3-5 iş günü içinde sonuçlanır.
Sıkça Sorulan Sorular
-
Transkript fotokopisi geçerli olur mu?
Hayır, transkriptin resmi ve orijinal versiyonu sunulmalıdır. Bazı kurumlar dijital barkodlu transkriptleri kabul eder.
-
Transkript tüm not sistemini gösterir mi?
Evet, sistem açıklaması genellikle belgenin altında bulunur. Özellikle yurtdışı başvurularda bu açıklama önemlidir.
-
Transkript almadan önce notlarımı kontrol etmeli miyim?
Kesinlikle evet. Eksik ya da hatalı bilgi varsa başvurularda sorun yaşayabilirsiniz.